Border Collie được xếp vào giống chó chăn cừu trên thế giới. Tuy nhiên khác với chó chăn cừu German Shepherd có nguồn gốc từ Đức thì Border Collie có xuất xứ từ vương quốc Anh. Nhắc đến Border Collie giống cảnh khuyển mà khi nhắc đến người ta sẽ nhớ ngay đến sự thông minh và đáng yêu của chúng.
Chó Collie Border hay còn được gọi là chó Collie biên giới. Sở dĩ có cái tên này vì chúng có xuất xứ từ vùng biên giới giữa Anh và Scottland. Sở hữu trí thông minh bậc nhất và được xếp vào hạng chó chăn gia súc số 1 thế giới. Bạn có biết là một chú Collie biên giới có thể chăn một cài cứu lên đến 1000 con.
Ở Việt Nam thông tin về chó Border Collie vẫn còn khá hạn chế. Nguyên nhân một phần lượng người nuôi và phối giống chó chưa cao. Nếu đang sỡ hữu một chú chó Collie thì hãy biết chăm sóc và huấn luyện giống chó tinh anh này nhé. Hôm nay Thiên Khuyển xin mời độc giả tìm hiểu thêm về giống chó chăn cừu Border Collie biên giới.
Nguồn gốc của Border Collie
Giống chó chăn cừu Collie đã xuất hiện ở vương quốc Anh từ nhiều thế kỷ trước. Lúc này Scotland vẫn còn thuộc Anh. Trải qua nhiều quá trình tiến hóa và lai tạo giống để chọn ra nguồn gen ưu tú nhất. Giống Border Collie đã ra đời từ đó. Người ta đặt tên cho hậu duệ của Collie là Collie Border hay Collie biên giới vì sự xuất hiện đầu tiên của các bé là ở vùng giáp ranh giữa Scotland và Anh quốc.
Chó Collie biên giới khi dịch ra tiếng bản địa sẽ có nghĩa là “chó chăn gia súc”. Nhiều giả thuyết cho rằng người ta đã khai thác được tiềm năng của chú chó trước khi đặt tên cho chúng. Ngày nay, chó Collie đã và được sử dụng làm chó chăn gia súc ở nhiều vùng nông thôn và du mục trên thế giới chứ không chỉ giới hạn ở Anh và Scotland nữa.
Với sự hỗ trợ chó Border Collie tại các trang trại gia súc đã giúp giảm thiểu sức lao động của con người và mang lại hiệu quả rất cao.
Các giống chó Border Collie
Hiện nay chó Collie được chia thành các loại khác nhau. Dựa vào chỉ số thông minh và đặc điểm ngoại hình mà người ta chia chúng làm 3 loại chính là Border Collie, Mini Collie và Rough Collie.
Border Collie
Border Collie hay còn gọi Collie biên giới. Chúng được xếp trong danh sách những giống chó cảnh thông minh nhất thế giới. Chúng vượt trội hơn rất nhiều so với các giống chó thông thường khác. Thậm chi còn chung mâm với chó Becgie, Dorberman về độ tinh khôn. Đây cũng là loại Collie mà chúng ta tìm hiểu chính trong bài viết này.
Mini Collie
Là loại thứ hai trong giống chó Collie. Rất dễ để phân biệt Mini Collie với Border Collie. Bởi Mini có ngoại hình và kích thước nhỏ hơn Border một chút. Loài cảnh khuyển này chỉ đứng Top 6 những loài cảnh khuyển thông minh nhất thế giới. Nhưng chúng là giống chó chăn cừu rất cảnh giác và nhạy cảm với tiếng động dù là nhỏ nhất.
Rough Collie
Chó Rough Collie được đánh giá thấp nhất về độ thông minh trong 3 giống nhà Collie. Chúng xếp thứ 16 về chỉ sô thông minh được ghi nhận trong các cuộc thi. Kích thước lớn hơn dòng Mini Collie và sở hữu ngoại hình tương đối bắt mắt với bộ lông mượt và dày. Rough Collie chủ yếu được ưa chuộng để làm cảnh khuyển hơn.
Đặc điểm ngoại hình của Border Collie
Tổng thể
Border Collie là một giống chó lao động kích thước cỡ trung bình tràn đầy năng lượng. Giống chó Border Collie có thân hình vừa phải mình dài hơn so với chiều cao của đôi chân (Cơ thể hơi dài hơn chiều cao). Kích thuớc chiều cao của nó từ 46-56 c có trọng lượng từ 12–20 kg. Tầm vóc con đực đến 54 cm, con cái nhỏ hơn một ít. Trọng lượng con đực khoảng 24 kg, con cái nhẹ hơn. Chó thuần chủng thường có chiều cao từ 46–56 cm, trung bình là 54 cm với giống đực và 52 cm với giống cái, cân nặng phổ biến từ 15–35 kg. Tương quan giữa chiều cao và cân nặng cho thấy đây là giống chó có thân hình rất nhẹ nhàng, thanh thoát và rất nhanh nhẹn.
Phần đầu
Đầu collie nhỏ, mõm dài, tai lớn, mặt trông rất tinh khôn. Đôi tai rộng cân đối với đầu và hơi cụp, nhưng đa số cụp hẳn. Hộp sọ tương đối bằng phẳng rộng vừa phải. Hộp sọ và mõm có chiều dài tương tự nhau. Hàm răng chắc khỏe đan xen nhau hình kéo cắt. Chiếc mõm của nó khá dài. Đôi tai có kích thước trung bình được thiết lập cách xa nhau có thể dựng thẳng đứng hoặc bất cứ hình dạng gì. Tai chó Collie cũng không có một chuẩn nhất định, có những chú chó Collie có tai rất lớn, nhưng cũng có con tai ngắn. Tương tự, tai của mỗi chú chó cũng có thể cụp hoặc dựng, hoặc cả cụp và dựng tất cả đều được công nhận là Border Collie thuần chủng.
Mắt
Border Coliie có cặp mắt với kích cỡ vừa phải. Sỡ hưu cho mình màu mắt nâu đen với khoảng cách xa nhau dọc sống mũi. Đôi mắt hình bầu dục được thiết lập cách xa nhau và có màu nâu, trừ các màu merles một hoặc nhiều mắt có thể là màu xanh. Collie có cặp mắt sắc bén “thôi miên” được các loài động vật khác và điều khiển chúng một cách dễ dàng. Mắt thường có 3 màu: nâu, merles hoặc xanh. Mắt chó Collie rất đặc biệt, có thể có màu nâu, đen, xanh, cam sẫm, đôi khi còn xuất hiện những chú chó Collie có 2 màu mắt (mỗi mắt 1 màu, có thể là nâu – xanh, cam – xanh,…) trông vô cùng bí ẩn.
Chó Collie nổi tiếng có khả năng điều khiển đàn cừu bằng ánh mắt, nhiều trường hợp ghi nhận những chú cừu đi lạc tự động quay trở lại đàn chỉ sau một cái nhìn “đầy bí ẩn” của chó Collie.
Tứ chi
Chân trước thẳng khi nhìn từ phía trước, nhưng hơi dốc khi nhìn từ phía bên. Đuôi được thiết lập hạ thấp đạt ít nhất là tới khuỷu chân sau, sẽ dựng lên khi con chó bị kích thích, hưng phấn. Border Collie có huyền đề nhưng thường được loại bỏ để tránh ảnh hưởng đến hoạt động sau này. Chân trước thẳng, chân sau hơi đổ về phía trước. Đuôi dài ít nhất tới khuỷu chân sau, bình thường ở trạng thái buông lỏng nhưng khi nghe hiệu lệnh hoặc làm việc gì đó sẽ dựng lên. Border Collie chân thường có huyền đề (hay còn gọi là guốc) nhưng chi tiết này làm ảnh hưởng tới sinh hoạt chăn nuôi hay vui đùa hằng ngày của chúng nên thường bị cắt bỏ.
Bộ lông
Chó Collie biền giới sở hữu bộ lông dày và dài. Màu lông cũng rất đa dạng có thể có màu đen-trắng, ba màu, trắng-xanh, trắng-đỏ. Một số chú Border Collie có thể có lông màu đơn sắc nhưng rất hiếm (đen hết hoặc đỏ hết). Bộ lông có 2 lớp dày với khả năng chịu thời tiết tốt.
Border Collie có 2 kiểu lông: Loại lông ngắn (khoảng 2,5 cm) và loại lông dài (khoảng 7,6 cm). Border Collie có nhiều màu lông. Lông của Border Collie dài và nhiều nhất ở bờm cổ và đuôi. Lông ngắn, mượt trên mặt, tai và chân. Border Collie sở hữu bộ lông với 2 lớp dài, dày và mượt, lông từ cổ xuống ngực và ở bụng dài hơn những phần khác trên cơ thể nhìn như bờm sư tử. Lông của Collie có rất nhiều màu: đen trắng, đỏ trắng, có lúc lên tới 3 màu đan xem nhau
Bộ lông của chó Border Collie có hai màu khác biệt nhau hoàn toàn một phần rất mượt mà và phần còn lại thì rất thô cứng. Màu sắc chính của giống chó này là hai màu đen và màu trắng. Phần đầu và phần mặt chúng có hai mảng đen và trắng bên màu đen xung quanh mặt và tai màu trắng chạy xuyên dọc từ phía đỉnh trán xuống phần mõm xung quanh cổ với ngực và bụng nữa. Chân cùng với phần chóp đuôi có màu trắng những phần còn lại trên cơ thể là màu đen nhanh. Bộ lông ngay chỗ ngực, bụng, đuôi dài hơn những chỗ khác. Một số màu lông khác của chó như màu nâu đỏ và trắng hoặc màu vàng nâu và trắng.
Không những đặc sắc về màu mà lông của chúng còn có khả năng tự làm sạch. Bộ lông chó này có khả năng tự làm sạch đáng ngạc nhiên. Lông chó Collie rất dày nhưng chúng có khả năng tự làm sạch đáng ngạc nhiên, do vậy bạn không cần phải tắm cho chúng nhiều (chỉ cần khoảng 1–2 tháng/lần) dù chúng thường xuyên chạy nhảy, lăn lộn các kiểu. Nhưng cần chải lông thường xuyên, cách 2–3 ngày/lần để lông không bị rối.
Tính cách chó chăn cừu Border Collie ra sao?
Thông minh
Như chúng tôi đã chia sẽ ở bài top 10 giống chó thông minh nhất thế giới. Border Collie đứng đầu trong danh sách thống kê này. Vẻ thông minh toát lên từ sự nhanh nhẹn trong cách ứng xử lẫn ngoại hình của loài chó chăn cừu này. Đây không phải là ý kiến chủ quan từ Thiên Khuyển mà rất nhiều các trang diễn đàn nước ngoài khác cũng xếp Collie biên giới ở vị trí số 1.
Do có trí thông minh vượt trội nên chúng học hỏi rất nhanh những bài tập từ chủ nhân. Công việc huấn luyện sẽ trở lên đơn giản hơn. Những bé cún này khá dễ dàng trong việc nhớ những câu lệnh của bạn chỉ sau vài lần luyện tập.
Bé cún Border Collie nhỏ tuổi sau khi trải qua quá trình huấn luyện, chúng nhanh chóng trở nên thân thiện và hòa đồng hơn với trẻ nhỏ cùng với những vật nuôi khác trong nhà.
Thân thiện và hòa đồng
Border Collie có bản tính khá hiền lành và thân thiện với con người. Chúng rất biết nghe lời và thích được khen thưởng khi làm tốt công việc. Loài cảnh khuyển này cũng tỏ ra vui vẻ với những thú cưng khác. Chúng sẽ không gây sự với vật nuôi trong gia đình của bạn nếu được huấn luyện từ nhỏ.
Collie Border không mấy thân thiện với những con vật nhỏ
Collie đặc biệt thích chơi với trẻ nhỏ. Tuy nhiên, chúng cần được huấn luyện và dạy bảo trước khi tiếp xúc với những đứa trẻ. Bởi bản năng chăn cừu trong loài chó này khiến Collie Border đôi khi rượt đuổi và sủa lớn tiếng khiến những đứa trẻ sợ hãi.
Những bé cún nhỏ tuổi khi chưa được dạy bảo thường có xu hướng phản kháng lại chủ của mình. Chúng cũng không mấy thân thiện với những con vật nhỏ như mèo, chuột, hamster,… Do đó, cách duy nhất là bạn nên cho chúng tiếp xúc với những con vật này ngay từ khi còn nhỏ. Như vậy, Border Collie mới trở nên thân thiện hơn.
Khả năng chịu đựng cao
Ngoài chỉ số thông minh thì sức chịu đựng cũng là yếu tố khiến Collie được yêu mến. Là giống chó lao động nên Border Collie rất hoạt bát và thích vận động.
Tuy nhiên, đôi khi việc chạy nhảy cả ngày vẫn không thỏa mãn được khao khát được vận động của chúng. Do vậy mà Border Collie có xu hướng tìm kiếm công việc khi thiếu hoạt động. Chúng có thể phá hoại, cắn xé đồ đạc trong căn nhà của bạn. Vậy nên, hãy chú ý tới chế độ luyện tập và vui chơi để chúng có thể thoải mái nhất.
Collie luôn vận dụng sự linh hoạt và khéo léo của mình trong từng chuyển động. Bởi vậy mà chúng được mọi người ưa chuộng để huấn luyện, biểu diễn trong các rạp xiếc. Chúng cũng thường tham gia các môn thể thao và các cuộc thi Dogshow trên thế giới.
Sức chịu đựng bền bỉ của chó Boder Collie là rất đáng kinh ngạc. Chúng có thể chịu được cường độ tập luyện cao trong nhiều giờ. Các bài tập từ cơ bản đến phức tạp đều không phải là vấn đề với Collie.
Với những đặc điểm tính cách này, các bé Border Collie xứng đáng là người bạn đồng hành thân thiết của bạn cũng như mọi thành viên trong gia đình.
Chế độ ăn dành cho Collie
Là giống chó lao động nên khẩu phần ăn của Collie biên giới có nhiều nét tương đồng với Golden và những giống chó lao động khác.
Mỗi bữa, chúng ăn tương đối nhiều và không hề kén chọn. Theo như kết quả nghiên cứu quốc tế thì tổng lượng thức ăn mà Collie hấp thụ mỗi ngày chiếm tới hơn 3% khối lượng cơ thể của chúng.
Cũng như các loài cảnh khuyển khác, Border Collie có chế độ ăn từ 2 – 4 bữa một ngày. Tùy vào độ tuổi mà người ta xem xét cho Collie ăn bao nhiêu bữa là phù hợp. Những bé cún từ 2 – 3 tháng tuổi thì nên được ăn 4 bữa một ngày. Khi chúng lớn hơn, bạn có thể giảm dần khẩu phần ăn trong ngày xuống còn 2 – 3 bữa.
Lượng thức ăn của Collie biên giới còn phụ thuộc vào kích thước, độ tuổi và mức độ vận động của chúng. Khối lượng cơ thể càng nhỏ, mức độ vận động càng nhiều thì Collie càng cần bổ sung nhiều thức ăn hơn.
Border Collie vận động rất nhiều nên đòi hỏi trong khẩu phần ăn phải được bổ sung và tăng cường lượng protein và chất béo. Những thực phẩm giàu Protein và chất béo như các loại thịt, trứng và nội tạng gia súc sẽ là khẩu phần ăn chính dành cho các bé cún.
Ngoài ra, bạn cũng có thể cung cấp thêm lượng chất béo cho Collie. Có thể sử dụng bơ hoặc các loại mỡ động vật trong thực đơn của chúng. Lưu ý, bạn không nên cho các bé cún Collie biên giới ăn trực tiếp những thực phẩm này vì chúng rất dễ bị đi ngoài.
Cách chăm sóc cho chó Border Collie
Nuôi chó Border Collie không khó nhưng bạn cũng cần biết cách chăm sóc hợp lý. Tham khảo một số thông tin khi sở hữu một bé này nhé.
Chăm sóc lông Border Collie
Bộ lông của Collie tương đối mượt. Do đó, việc chải lông thường xuyên cho chúng là không cần thiết. Đôi khi, việc làm này còn khiến chúng bị rụng lông hoặc đứt lông. Bạn chỉ nên chải lông cho Collie 1 lần 1 tuần là đủ. Chưa nói đến bộ lông dày còn gây khó khăn cho việc chải chuốt.
Hạn chế thăm rửa thường xuyên
Sở hữu bộ lông dài và dày nhưng Border Collie ít bị dính bẩn. Với những loài cảnh khuyển khác, việc tắm rửa thường phải diễn ra ít nhất 1 tuần 1 lần. Tuy nhiên, đối với các bé cún Border Collie, bạn sẽ bớt đi rất nhiều thời gian và công sức để tắm gội cho chúng. Khi vận động lông của Border Collie có khả năng “miễn trừ” với các bụi bẩn và tạp chất.
Vệ sinh răng miệng
Tiếp đến là về vấn đề vệ sinh răng miệng cho bé cún Border Collie. Do Border Collie là động vật ăn thịt nên thức ăn thừa thường dính lại ở các kẽ răng. Vì vậy, các chuyên gia thú y khuyến cáo nên đánh răng cho Collie ít nhất 2-3 lần 1 tuần. Điều này giúp ngăn chặn vi khuẩn phát triển, đồng thời giữ cho hơi thở của chó luôn thơm mát.
Vệ sinh móng chân
Việc vệ sinh móng chân cho Border Collie cũng là việc làm cần thiết hàng tháng. Bởi móng chân của chúng rất dễ bị kết bẩn do thói quen đào bới và chạy nhảy. Vì chúng ta đều biết Collie là giống chó cực hiếu động.
Để lại thông tin bên dưới để nhận tư vấn nhanh từ trung tâm huấn luyện chó Thiên Khuyển.